Możliwość skutecznego wyhamowania jest chyba najważniejszym aspektem jazdy. Dzisiaj na ulicy macie już niemal wszyscy ABS-y i w zasadzie to załatwia temat. Każdy po prostu może przycisnąć z ogromną siłą klamkę hamulca. System zrobi swoje – na suchym droga hamowania będzie teoretycznie dłuższa niż w przypadku hamowania bez ABS-u, ale pewność siebie jaką ma (początkujący i średnio zaawansowany) rider jadący z ABS-em owocuje szybkością i zdecydowaniem reakcji. To po prostu oznacza, że większość z nas zahamuje skuteczniej. Tą drogę hamowania można jeszcze dodatkowo skrócić jeżeli będziesz mieć odpowiednio zestrojone zawieszenie, ale do tego dojdę nieco później. Po synchronizacji problemów z osobami, które jeżdżą sportowo ( a problemy na hamowaniu są takie same – czy na drodze, czy na torze). Jeżeli trenujesz na torze to wiesz więcej na temat maksymalnie mocnego hamowania. Robisz to kilka razy na każdym okrążeniu. Oto lista problemów jakie możesz odczuwać podczas tego procesu:
- Kompresja widelca jest zbyt gwałtowna
- Przednie zawieszenie „dobija”
- Odciążony tył wprowadza tylne koło w nadmierne uślizgi
- Nie masz wyczucia – nie czujesz co się dzieje z oponą ( jaką przyczepność Ci zapewnia)
- Widelec wydaje się bardzo twardy w jego dolnej części na mocnym hamowaniu.
Powyższe problemy występują również podczas awaryjnego hamowania na drodze, ale często w emocjach ich po prostu nie rejestrujemy. Tych awaryjnych hamowań na drodze mamy stosunkowo mało, więc nie jest to element łatwy do odnotowania. Jeżeli nasze zawieszenie, w tym przypadku głównie widelec, będzie działać dobrze to nasze hamowanie będzie skuteczne. Krótko mówiąc oprócz serwisu zawieszenia oraz ustawienia tak zwanych sagów w zasadzie nie musicie nic robić. No chyba, że wasza waga oscyluje w granicach 90kg +. Wtedy wymiana sprężyn w Waszym widelcu na sprężyny dostosowane do waszej wagi na pewno przyczyni się do znacznie lepszej pracy zawieszenia. Pamiętajcie, że kierowcy testowi ważą 75-80kg (maksymalnie). Jeżeli macie 90kg i więcej to potrzebujecie sztywniejszych sprężyn – takich, które skuteczniej oprą się waszym kilogramom przenoszonym na przód podczas gwałtownego hamowania. Oczywiście dużo zależy od nawierzchni na której jesteśmy, od tego czy jest równa czy nie. Rewelacyjnie sprawdzają się nowoczesne elektroniczne układy zawieszenia, które dokonują automatycznych korekt podczas jazdy. Jeżeli macie coś takiego, to ten materiał nie jest dla Was. Jesteście bezpieczni na drodze. Dacie radę bez wymiany sprężyn.
No dobrze, to przejdźmy do problemów sportowców, czyli do rosnącej w Polsce rzeszy osób „uprawiających” treningi jazdy na torach. Dla części z Was poniższe wyjaśnienia będą ważną wiedzą na niedaleką przyszłość. Jeżeli jesteś początkującym riderem bardzo często na torze dominuje Cię adrenalina. Takie osoby często np. nie wiedzą dla czego się przewróciły – albo podają błędny powód. Emocje przeszkadzają im rejestrować co się dzieje pod nimi. Na treningach w Moto Angeles mieliśmy przypadek, gdzie ktoś zgubił podnóżek i się nie zorientował. Ułożył nogę na wahaczu i jechał dalej. Czasami jesteśmy, aż tak spięci. Wypracowanie rozluźnienia i spokoju podczas szybkiej jazdy przychodzi w różnym czasie różnym osobom. Nie przejmuj się, każdy przez to przechodzi. W każdym razie, jeżeli dzisiaj nie jesteś w stanie powiedzieć jak zachowuje się pod Tobą zawieszenie to znaczy, że jesteś tak skoncentrowany na kontroli mocy, i nad tym gdzie jedziesz, że po prostu nie jesteś w stanie skupić się na innych ważnych aspektach. Zacznij oddychać.. 🙂 rozluźnij się. Analizuj co robisz – niedługo, po kilku kolejnych treningach, będziesz czuć więcej. Wtedy poniższe informacje będziesz mógł wykorzystać :).
No dobrze, a co jeżeli odczuwasz już zachowanie zawieszenia, a na dodatek czujesz, że dzieją się pod Tobą rzeczy, które Ci przeszkadzają? Jeżeli jeździsz po torze na standardowym, drogowym zawieszeniu to w 99% przypadków będzie Ci przeszkadzać zbyt gwałtownie nurkujący widelec. Przednie zawieszenie zawsze ulega potężnej kompresji, co widać na zdjęciach zawodników.
Problem pojawia się wtedy, kiedy ta kompresja nie następuje progresywnie tylko gwałtownie. Wtedy odczuwamy destabilizację – gwałtowne przeniesienie masy na przód odciąża tylne koło znacznie mocniej i trudniej jest wyhamować ( zakładając, że hamujesz prawidłowo używając redukcji biegów). Mam niestety złą wiadomość. Aby skutecznie zaadresować ten problem w 9 przypadkach na 10 nie wystarczy po prostu zwiększenie napięcia wstępnego sprężyn w widelcu (oczywiście pomoże, ale w niewielkim stopniu). Możecie dodać również zwiększenie „dobicia”, ale niestety nasze podłe drogowe zawieszenia są bardzo mało efektywne jeżeli chodzi o zmiany. Odczuwalna różnica będzie niewielka. Aby nie bazować wyłącznie na swoim odczuciu załóżcie marker w postaci gumki lub opaski plastikowej na dolną część lagi. Obserwujcie jak nisko schodzi na hamowaniu. Zobaczcie czy zatrzymuje się wyżej po wprowadzeniu zmian. Pod koniec dnia i tak ważniejsze jest to co czujecie, ale marker podpowie Wam czy zwiększenia napięcia wstępnego i dobicia w ogóle coś zmieniło. Najczęściej zmiany nie przynoszą pożądanego efektu w standardowych zawieszeniach. Te sprężyny trzeba wymieniać. Na szczęście to nie jest jeszcze finansowy armagedon – współpracujemy z specjalistą z MotoGP, a dokładnie z mechanikiem obsługującym Alexa Rinsa w fabrycznym zespole Suzuki :). Zobaczcie na filmie poniżej co mówi w sprawie kosztów:). Można to zrobić naprawdę tanio.
Zatem pierwsze skuteczne kroki w takiej sytuacji to wymiana sprężyn lub sprężyny ( można jedną) na twardsze. Dalszy krok ( poza regulacjami, które omawiamy dalej) to utwardzenie widelca poprzez zwiększenie ilości oleju. Na wszelki wypadek wyjaśniamy : laga widelca nie jest wypełniona olejem pod korek, tam jest zostawiona komora powietrza :). Im mniej powietrza tym twardszy widelec. Zatem przy wymianie sprężyn możecie poprosić specjalistę o dodanie nieco większej ilości oleju. Jeżeli macie już bardziej kompetentny widelec (albo jeżeli nie macie budżetu na zmianę sprężyn) wtedy przechodzimy do regulacji. Co robić gdy:
- Kompresja widelca jest zbyt gwałtowna
- Przednie zawieszenie „dobija”
- Odciążony tył wprowadza tylne koło w nadmierne uślizgi
- Nie mam wyczucia – nie czuję co się dzieje z oponą ( jaką przyczepność mi zapewnia)
- Widelec wydaje się bardzo twardy w dolnej części na mocnym hamowaniu.
Wyjaśniamy to dalej w materiale filmowym poniżej – w sekcji Premium. Dokładnie omawiamy jakich regulacji dokonać w każdej z powyżej opisanych sytuacji. Subskrypcja daje Wam roczny dostęp do tego i wielu innych materiałów szkoleniowych, otrzymujecie bon zniżkowy na 1500zł do wykorzystania w renomowanych polskich firmach, a na dodatek zapraszamy na bezpłatne szkolenia z jazdy na Torze Radom i BEZPŁATNE seminaria dotyczące zawieszenia:). Jeżeli uznacie to za dobrą ofertę (koszt rocznej subskrybcji to jedynie 149zł :):) to dołączcie do nas koniecznie. Klikajcie w banner poniżej, oglądajcie dalej i do zobaczenia na bezpłatnym szkoleniu jeszcze w tym roku :):).
Pozdrawiam
Pejser
Witaj w sekcji Premium 🙂 – zapraszamy na materiał o tym jak regulować zawieszenie podczas problemów na hamowaniu w linii prostej.
