Spis treści
W przepisach prawa o ruchu drogowym na próżno można szukać informacji o górnej granicy wieku kierowcy, dlatego w praktyce za kierownicą samochodu bądź motocykla na polskich drogach śmiało może usiąść osoba nawet w bardzo podeszłym już wieku.
Osoby starsze, posiadające wydane bezterminowo prawo jazdy, nie muszą przechodzić dodatkowych badań lekarskich, aby mieć ważne uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi. Lecz czy to nie stwarza zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego?
Statystyki ITD
Instytut Transportu Drogowego nie potwierdza obiegowej opinii o tym, że kierowcy w podeszłym wieku częściej powodują wypadki i zagrożenia na drodze. Wręcz przeciwnie, osoby po 60. roku życia powodują ich mniej niż osoby młode. Statystyki z 2012 roku, dotyczące liczby wypadków w poszczególnych grupach wiekowych, nie pozostawiają złudzeń:
- 18-24 lata – 6526 wypadków,
- 25-39 lat – 10 192 wypadki,
- 40-59 lat – 7572 wypadki,
- Powyżej 60 lat – 3524 wypadki.
Rok wcześniej te same statystyki wyglądały zresztą podobnie:
- 18-24 lata – 7261 wypadków,
- 25-39 lat – 10 928 wypadków,
- 40-59 lat – 7891 wypadki,
- Powyżej 60 lat – 3470 wypadków.
Przedstawione dane jasno wskazują, że najmniej wypadków drogowych wśród wszystkich grup wiekowych powodują właśnie najstarsi kierowcy powyżej 60. roku życia. Być może spowodowane jest to faktem, że jeżdżą oni wolniej i najczęściej w ciągu dnia, przy dobrej widoczności. Korzystają też z dobrze znanych im dróg i rzadko wybierają się w dłuższe trasy.
Starsi kierowcy rzadziej również prowadzą pod wpływem alkoholu. W ubiegłym roku nietrzeźwi seniorzy, kierujący pojazdami, doprowadzili do 5,8% spośród wszystkich wypadków, których przyczyną był alkohol.
Problemy starszych kierowców
Pomimo w miarę ostrożnej jazdy seniorów istnieje szereg problemów, z którymi muszą się oni mierzyć podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych. Specjaliści z Instytutu Transportu Drogowego informują, że przyczyną wypadków z udziałem starszych kierowców są m.in.:
- słaba podzielność uwagi,
- dłuższy czas reakcji na różne sytuacje na drodze,
- niemożność szybkiego przeanalizowania sytuacji złożonych i podjęcia decyzji,
- niewłaściwa ocena pierwszeństwa przejazdu,
- szybkie popadanie w znużenie,
- tendencja do przyspieszania podczas jazdy,
- kłopoty z oceną odległości,
- zwężające się pole widzenia,
- problemy z koordynacją ruchową.
Wymagania prawne dla starszych kierowców
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami wskazuje, że prawo jazdy najpopularniejszej kategorii B oraz A wydaje się na okres 15 lat, a później należy je wymienić. Nie oznacza to jednak, że co 15 lat kierowcy są zobowiązani do wykonywania ponownych badań lekarskich dla kierowców. Jeśli senior otrzymał prawo jazdy na czas nieokreślony nawet 30 lat temu, to będzie ono ważne do 2033 roku, a wymianie będzie podlegał sam dokument. Starsi kierowcy nie będą więc kontrolowani pod względem zdrowotnym, o ile w chwili zdobywania prawa jazdy byli sprawni.
Jedynie komendant policji może doprowadzić do odebrania seniorowi prawa jazdy, składając w tym celu wniosek do starosty o skierowanie danej osoby na badanie lekarskie. Jeśli go nie przejdzie, nie będzie miał wydanego uprawnienia do kierowania pojazdami.
Bez względu na wiek, każdy posiadacz samochodu lub motocykla musi zakupić dla niego polisę od odpowiedzialności cywilnej. Podeszły wiek kierowcy nie wpłynie negatywnie na wyliczenie wysokości składki na ubezpieczenie OC, przynajmniej w firmie ubezpieczeniowej AXA DIRECT.
