W ostatnim czasie bardzo dużo mówi się o ograniczeniach dla tzw. „młodych kierowców”. Spływa do mnie cała masa pytań co to będzie, jak to będzie oraz kto i czego powinien się w związku z tymi zmianami obawiać. Zatem wyjaśniam temat.
Od redakcji: Oryginalnie ten artykuł opublikowaliśmy w listopadowym numerze MotoRmanii (11-2015). Odpowiada jednak na tak ważne pytania, że postanowiliśmy zamieścić go również na naszym portalu.
Siadając do pisania tego artykułu myślałem, że łatwo i przyjemnie odpowiem na pojawiające się pytania. Najczęściej pytacie o to:
1. Czy zmiany i okres próbny dotyczyć będzie motocyklistów?
2. Czy zmieni się coś w uzyskiwaniu prawa jazdy na motocykl w nowym roku?
3. Czy wróci przepis, że motorowerem można kierować bez uprawnień?
Przeanalizowałem przepisy regulujące w/w kwestie i się przeraziłem. Wykonałem szereg telefonów do ludzi z branży, dotarłem aż do samego Ministerstwa i zasiałem wielkie przerażenie w środowisku, bo po raz kolejny okazało się, że Ustawodawca chciał dobrze, a wyszło jak zawsze!
TYLKO JEDNO JEST PEWNE
Na razie nie zapowiadają się żadne zmiany dotyczące szkolenia i egzaminowania na kategorie AM, A1, A2 i A. Nie zapowiada się również żadna zmiana mająca przywrócić uprzednią możliwość kierowania motorowerem bez posiadania uprawnień – pamiętajmy, że nadal osoby, które ukończyły 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku (data wejścia w życie ustawy o kierujących) i tak mogą kierować motorowerem legitymując się tylko dowodem osobistym.
OKRES PRÓBNY
Od 4 stycznia 2016 ma zacząć obowiązywać okres próbny dla tzw. „młodych kierowców”. W tym miejscu pojawia się najwięcej wątpliwości, zaś przepisy nie dają jednoznacznego ich rozstrzygnięcia. Wszyscy wokół głośno mówią o okresie próbnym dla kierowców kategorii B, ale co naprawdę stanowią w tym zakresie przepisy?
Przepis Art. 91 ust. 1 stanowi: „Okres próbny dla osoby, która po raz pierwszy uzyskała prawo jazdy kategorii B, trwa 2 lata, począwszy od dnia, w którym został jej wydany ten dokument”. Co ten zapis może oznaczać?
WERSJA LIGHT – okres próbny dotyczy osoby, która uzyskała kategorię B i tylko w zakresie tej kategorii
WERSJA HARD – uzyskanie prawa jazdy kategorii B uruchamia okres próbny i większość ograniczeń z niego wynikających będzie dotyczyła kierowcy bez względu na to jakim pojazdem będzie kierował. Czyli np. ktoś posiadał kategorię A1, to nagle pojawi się w jego życiu szereg ograniczeń.
SKĄD TE NIEJASNOŚCI?
Otóż Art. 91 ust. 2 pkt 3 ustawy o kierujących mówi: „W okresie próbnym kierowca jest obowiązany kierować wyłącznie pojazdem samochodowym oznakowanym z tyłu i z przodu okrągłą nalepką barwy białej z zielonym symbolem liścia klonowego – przez pierwszych 8 miesięcy tego okresu”. Wszystko fajnie, wydaje się, że to ograniczenie dla kategorii B, ale przypomnijmy sobie czym zgodnie z Prawem o Ruchu Drogowym jest pojazd samochodowy – jest to „pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego”. Warto też przypomnieć, co to pojazd silnikowy – jest to „pojazd wyposażony w silnik za wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego”.
Zatem wprowadzony w art. 91 ust. 2 pkt 3 zapis literalnie sugeruje, że przez pierwsze 8 miesięcy od uzyskania dokumentu kategorii B, kierowca może kierować tylko pojazdami samochodowymi (samochód osobowy, ciężarowy o DMC<3,5 tony lub motocykl) i każdy z tych pojazdów powinien być oznaczony zielonym liściem klonowym. Zapis wyłącza możliwość kierowania motorowerem lub ciągnikiem rolniczym – pomimo, że prawo jazdy kategorii B daje takie uprawnienia. Wyraźnie jeszcze raz chciałbym podkreślić, że jest to moja interpretacja na podstawie opublikowanych przepisów. Ale jednocześnie nie trzeba być geniuszem legislacji, aby z tego co zacytowałem, wyciągnąć dokładnie takie same wnioski.
W art. 91 ust. 3 pkt 1 ustawa o kierujących wskazuje, że „W okresie próbnym, przed upływem 8 miesiąca, licząc od dnia otrzymania prawa jazdy, kierującemu zabrania się przekraczania prędkości 50 km/h w obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej”. Nie jest wskazane, że w/w ograniczenia dotyczą tylko sytuacji kierowania pojazdem właściwym dla kategorii B zatem w mojej ocenie trzeba przyjąć ich literalne brzmienie i stwierdzić, że po „uruchomieniu okresu próbnego” ograniczenia będą dotyczyły kierującego bez względu na to, jakim pojazdem będzie kierował.
Wyobraźmy sobie zatem sytuację, że ktoś uzyskał np. prawo jazdy kategorii A2 w 2015 roku i dopiero w 2016 roku uzyska kategorię B. Otrzyma po raz pierwszy dokument i uruchomiony zostanie w jego przypadku okres próbny. I znów można rozważać dwie opcje:
WERSJA LIGHT – kierując samochodem osobowym nie będzie mógł przekraczać w/w prędkości i auto będzie musiał oznakować zielonym liściem – moim zdaniem wersja fajna, ale mało prawdopodobna.
WERSJA HARD – kierując jakimkolwiek pojazdem kierowca będzie musiał w czasie trwania okresu próbnego stosować się do wskazanych w przepisie ograniczeń prędkości i pojazd oznaczyć zielonym liściem z przodu i z tyłu, przy czym pojazdem tym będzie mógł być tylko pojazd samochodowy (czyt. samochód lub motocykl).
Okres próbny będzie też mógł zostać przedłużony o kolejne dwa lata w przypadku popełnienia przez osobę kierującą, objętą okresem próbnym, dwóch wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji stwierdzone w tym okresie mandatem karnym, prawomocnym wyrokiem sądu lub orzeczeniem innego organu. W tym przypadku wydaje się być oczywiste, że nie będzie miało żadnego znaczenia, w zakresie której kategorii prawa jazdy popełnione zostaną wykroczenia.
PODSUMOWANIE
Po raz kolejny pojawia się ogromny problem wynikający z niejasno sformułowanych przepisów. Autorzy zapisów nie przemyśleli w 100% użytych sformułowań i wprowadzili tym samym wiele niejasności, które mogą być różnie interpretowane. Życie pokaże jak to będzie. Ja w tej sprawie prowadzę dalej dochodzenie i jeśli tylko rozwieję chociaż część wątpliwości to z pewnością z Wami w pierwszej kolejności się nimi podzielę!
[AKTUALIZACJA]
Stało się już jasne, że zmiany przepisów dotyczących Okresu Próbnego oraz wejścia systemu CEPiK 2.0 zostały przesunięte z 4. stycznia 2016 na początek roku 2017. CZYTAJ WIĘCEJ!