Nowy dokument i nowe kategorie, czyli zmiany w prawie jazdy, które wejdą w życie 19. stycznia 2013 r.
Jak prawdopodobnie wiecie, z dniem 19. stycznia 2013 roku w życie wchodzi ustawa o kierujących pojazdami z dnia 5 stycznia 2011 r., która w swoim brzmieniu zmienia między innymi ustawę prawo o ruchu drogowym. Po naszemu rzecz biorąc, zmienią się m.in. warunki kategorii motocyklowych praw jazdy i tej kwestii poświęcę dziś kilka słów.
Do tej pory było bezproblemowo. W wieku 16 lat można było zrobić sobie A1 i śmigać sprzętami do pojemności 125 ccm i mocy 11kW (15KM). Od 18 roku życia zainteresowanie padało na pełną kategorię A, bez jakichkolwiek ograniczeń. Ewentualnie w grę wchodził motorower – do osiemnastki z kartą motorowerową, a dla pełnoletnich wystarczył dowód osobisty. Teraz natomiast mamy Unię Europejską, więc i przepisy muszą być twardsze. Czy to dobrze? Zastanówmy się o co chodzi.
Zatrzymując się jednak na chwilę przy samym „kartoniku”, jakim jest dokument prawa jazdy, trzeba wspomnieć, że również będzie on nowy. Przede wszystkim zostanie dopasowany do nowych kategorii oraz dyrektyw unijnych, co wpłynie na jego wygląd. Poza tym prawko nie będzie już bezterminowe – trzeba będzie wymieniać je co 15 lat. Ważność straci wyłącznie dokument, a nie same uprawnienia. Na lata 2028 – 2033 przewidziana jest także obowiązkowa wymiana praw jazdy dla osób ze starym kartonikiem, a więc czeka nas kolejna wizyta (i opłata) w urzędzie. Osoby, które mają prawko terminowe ze względu na stan zdrowia, będą musiały przy tej wymianie wykonać badania bez względu na pozostały termin.
Kolejną i chyba najbardziej palącą nowością są kategorie praw jazdy. Są one częścią projektu mającego na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej (w razie gdybyście się obawiali, że to pomysł naszych urzędników). Poza tym, wszystko sprowadza się do poprawy bezpieczeństwa, więc to chyba dobrze? Przybliżę więc po kolei, o co chodzi z kategoriami.
Kategoria AM – zastąpi ona kartę motorowerową. Uprawnia do kierowania motorowerem oraz czterokołowcem lekkim (definicję prawną tych pojazdów przytoczę później). O kategorię AM można ubiegać się mając 14 lat i uzyskuje się ją taką samą drogą, jak każde inne prawo jazdy. Oznacza to kurs i egzamin państwowy, a nie jak to bywało do tej pory, przychylność nauczyciela WF-u o często nikłych kwalifikacjach. Ci, którzy już posiadają kartę motorowerową i ukończyli 14 lat, podlegają płatnej wymianie karty na prawo jazdy AM z pominięciem egzaminu. Posiadanie jakiejkolwiek innej kategorii oczywiście uprawnia do prowadzenia pojazdów AM.
W tym przypadku chyba wszyscy się zgodzimy – mniejsza liczba nabuzowanych nastolatków ze znikomą znajomością przepisów wyjdzie wszystkim na dobre. To samo tyczy się też osób pełnoletnich, jeżdżących skuterami wyłącznie na dowód osobisty (skąd taki ktoś ma mieć pojęcie o przepisach ruch drogowego?), które teraz będą musiały postarać się chociażby o kategorię AM.
Kategoria A1 – wstępniak do motocyklizmu, pozostający mniej więcej taki sam, jak aktualnie. O uprawnienie pierwszego stopnia mogą starać się osoby od16 roku życia, a prawko takie daje możliwość kierowania:
a) motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3, mocy nieprzekraczającej 11 kW (15KM) i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg,
b) motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15kW (20,39KM),
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM.
Nawet Jorge Lorenzo dopiero niedawno zdał prawko kat. A2!
Kategoria A2 – drugi stopień w drodze do dużego sprzęta i jednocześnie totalna nowość w Polsce. Osiemnastolatkowie, którzy do tej pory mogli wsiadać na eRłany, czy inne litrowe Gixery, teraz będą musieli zatrzymać się tutaj – koniec, kropka. To też chyba dobrze, prawda? Posiadacze A2 mogą jeździć:
a) motocyklem o mocy nieprzekraczającej 35 kW (47,59KM) i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,2 kW/kg, przy czym nie może on powstać w wyniku wprowadzenia zmian w pojeździe o mocy przekraczającej dwukrotność mocy tego motocykla [to oznacza, że np. 96-konnego sprzęta nie można tak po prostu „zdławić” – przyp. red.],
b) motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW (20,39KM),
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
Kategoria A – czyli już możesz jeździć ze starszymi kolegami, a do tego na czym tylko chcesz. Pełne „A” wprawdzie pozwala na jazdę dowolnymi motocyklami, ale posiada swoje ograniczenie – minimalny wymagany wiek:
a) 20 lat — dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A, jeżeli osoba co najmniej od 2 lat posiada prawo jazdy kategorii A2,
b) 21 lat — dla motocykli trójkołowych o mocy przekraczającej 15 kW (20,39KM), jeżeli osoba posiada prawo jazdy kategorii A [czyli aby wejść na większą trajkę lub motocykl z wózkiem, musisz mieć roczne doświadczenie na dużych motocyklach – przyp. red.],
c) 24 lata — dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A, jeżeli osoba nie posiadała co najmniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2.
Ograniczenia wiekowe obejść można wstępując do wojska, straży pożarnej, policji i straży granicznej. Ci funkcjonariusze mogą starać się o kategorię A już po osiemnastce.
Od 19. stycznia 2013 r. takie dokumenty już nie będą wydawane.
Krótko mówiąc, na pełnowymiarowe motocykle można wsiąść najwcześniej w wieku 20 lat pod warunkiem posiadania 2-letniego doświadczenia z kategorią A2. Z kolei nowicjusze mogą zacząć przygodę z dużymi sprzętami dopiero w wieku 24 lat – wtedy jest już w głowie trochę więcej oleju. Co o tym sądzicie?
Kategoria B1 – wbrew pozorom, też nas dotyczy. Quady to przynajmniej częściowo środowisko motocyklowe, które przez przepisy było traktowane trochę po macoszemu. Według nowego prawa, na poruszanie się pełnowymiarowymi quadami, czyli czterokołowcami pozwala dopiero kategoria B1 i można się o nią starać już w wieku 16 lat.
Kaski ochronne – no w końcu! Wraz z nową ustawą, nowelizowany jest zapis o używaniu kasków ochronnych. Teraz muszą je mieć kierowcy i pasażerowie nie tylko motocykli i motorowerów, ale w końcu też i quadów! Do tej pory na czterokołowcach można było poruszać się bez kasku, co było dość… nieprzemyślane. Oczywiście obowiązku nie stosuje się w przypadku motocykli z pasami bezpieczeństwa oraz czterokołowców z nadwoziem zamkniętym oraz pasami bezpieczeństwa.
Nowe kategorie wyszczególnione na dokumencie prawa jazdy.
Co to w ogóle jest czterokołowiec oraz motorower? Stare prawo niezbyt dokładnie regulowało kwestię quadów, czyli czterokołowców oraz elektrycznych skuterów. Teraz natomiast sprawa przedstawia się następująco:
Czterokołowiec – pojazd samochodowy przeznaczony do przewozu osób lub ładunków, z wyłączeniem samochodu osobowego, ciężarowego i motocykla, którego masa własna nie przekracza: a) w przypadku przewozu rzeczy 550 kg; b) w przypadku przewozu osób 400 kg.
Czterokołowiec lekki – czterokołowiec, którego masa własna nie przekracza 350 kg i konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.
Motocykl – pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem — wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół.
Motorower – pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3 lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.
Na sam koniec pozostawiłem sobie ostatni problem – czy „utrudnienie” zdobycia prawa jazdy przełoży się na zmniejszenie liczby nieodpowiednich osób na nieodpowiednich motocyklach, czy wręcz przeciwnie, przyczyni się do zwiększenia procenta „motocyklistów” jeżdżących bez prawka?
Co sądzicie o wszystkich zmianach, a przede wszystkim o stopniowaniu prawa jazdy na motocykle?
