W poprzednim artykule omówiliśmy różnice między wspomnianymi w tytule reflektorami przeciwmgłowymi przednimi a dalekosiężnymi. W tym artykule chcielibyśmy zająć się przepisami prawnymi określającymi ich właściwości świetlne oraz sposób montażu.
Decydując się na właściwe reflektory dodatkowe, w przypadku gdy nie występują one fabrycznie, a więc nie są objęte homologacją danego pojazdu, należy mieć na względzie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (ze zm.; tekst jednolity: Dz.U. 2015 poz. 305*), których zarys przytaczamy poniżej:
1. Przednie lampy przeciwmgłowe.
W pojazdach samochodowych wielośladowych oraz ciągnikach rolniczych i pojazdach wolnobieżnych należy zamontować 2 szt. W przypadku motocykli może to być 1 lub 2 szt. (powyżej 1,3 m szerokości – 2 szt.).
Umiejscowione powinny być nie dalej niż 400 mm od bocznego obrysu pojazdu, nie niżej niż 250 mm i nie wyżej niż światło mijania (dla samochodów osobowych kat. M1 także nie wyżej niż 800 mm). Jeżeli lampa ma być pojedyncza, powinna ona zostać umieszczone w podłużnej osi środkowej motocykla, poniżej centralnego reflektora fabrycznego.
Pod względem połączenia elektrycznego powinny zostać spełnione następujące wymogi:
– obowiązkowy, niemigający sygnał barwy zielonej (np. kontrolka na desce rozdzielczej, dodatkowa dioda, włącznik podświetlany itp.);
– powinno być włączane i wyłączane niezależnie od świateł drogowych i świateł mijania;
– włączenie świateł nie jest możliwe, jeśli nie są włączone światła pozycyjne.
Reflektory przeciwmgłowe przednie mogą posiadać barwę białą lub żółtą selektywną. Ponadto nie jest dozwolona zmiana ustawienia świateł w zależności od kąta obrotu kierownicy (nie stosuje się tego do motocykli).
2. Lampy dalekosiężne / drogowe
Motocykle (do szerokości 1,3 m) powinny posiadać 1 lub 2 szt. świateł drogowych, natomiast pojazdy samochodowe wielośladowe, motocykle o szerokości powyżej 1,3 m (łącznie z wózkiem bocznym, jeśli występuje) oraz ciągniki rolnicze (w tym pojazdy wolnobieżne) – 2 lub 4 szt. tego rodzaju świateł. Ponadto, jeśli pojazd jest wyposażony w 4 światła chowane, dopuszcza się 2 dodatkowe światła drogowe do ostrzegawczej sygnalizacji świetlnej (w takim przypadku będzie to ogółem 6 szt.).
Pod względem własności świetlnych ogółu lamp drogowych (długich) muszą zostać spełnione następujące warunki:
1) powinny dostatecznie oświetlać drogę co najmniej na 100 m przed pojazdem przy dobrej przejrzystości powietrza;
2) suma światłości wszystkich świateł drogowych dla motocykli nie może być mniejsza niż 12 500 cd i nie większa niż 120 000 cd, a dla pozostałych pojazdów samochodowych i ciągników: odpowiednio 30 000 cd i 225 000 cd (w przypadku 4 szt. lamp drogowych podane wartości minimalne dotyczą tylko jednej pary tego rodzaju świateł).
Rozporządzenie daje nam także konkretne wytyczne dotyczące połączenia elektrycznego tego typu świateł:
1) powinny być włączane wszystkie równocześnie lub parami;
2) przełączenie świateł mijania na światła drogowe musi powodować włączenie co najmniej jednej pary świateł drogowych;
3) przełączenie świateł drogowych na światła mijania musi powodować równocześnie wyłączenie wszystkich świateł drogowych;
4) włączenie świateł drogowych nie jest możliwe, jeśli nie są włączone światła pozycyjne, z wyjątkiem krótkotrwałego włączania jako ostrzegawczego sygnału świetlnego.
Przepisy prawne podają również, iż w razie wyposażenia pojazdu w cztery światła drogowe, gdy jedna z par świateł przeznaczona jest wyłącznie do świateł drogowych, dopuszcza się, aby zmieniała ona swe ustawienie w zależności od kąta obrotu kierownicy, przy czym obrót świateł powinien następować wokół osi pionowej – stosuje się to również do światła drogowego motocykla i ciągnika.
Rozporządzenie nie daje konkretnych wytycznych dotyczących odległości oraz wysokości montażu lamp, poprzestając jedynie na określeniu wymogu białej barwy lampy oraz żeby wysyłane światło nie olśniewało kierującego bezpośrednio lub przez odbicie od elementów pojazdu (w ciągnikach rolniczych lampy dodatkowo nie mogą być bliżej od bocznego obrysu niż światła mijania).
Ile punktów świetlnych i co jak nie spełniamy wymogów?
Warto dodać, że we wcześniejszym stanie prawnym istniał warunek dotyczący tzw. liczby punktów świetlnych, których nie mogło być więcej niż sześć (lampa zintegrowana stanowi 1 punkt świetlny). Zatem w samochodach osobowych, które jak np. FSO Polonez miały oddzielne światło drogowe i oddzielne światło mijania, a dodatkowo jeszcze parę przednich lamp przeciwmgłowych, nie można było domontować dodatkowej pary świateł drogowych, gdyż liczba punktów świetlnych przekroczyłaby wtedy sześć. W FSO 125P z uwagi na podobną rozdzielność świateł mijania i drogowych istniał wybór: albo para przeciwmgłowych na przód, albo para dalekosiężnych.
Pewnym sposobem na obejście tych przepisów, analogicznie jak w przypadku lamp niehomologowanych (np. do off-roadu), było i jest założenie odpowiednich zaślepek na lampy bez atestu lub których liczba przekracza ilość dozwoloną przepisami.
* Publikację zweryfikowano dodatkowo z treścią projektu rozporządzenia zmieniającego, które czeka na akceptację i prawdopodobnie zostanie ogłoszone w 2016 r.
